Unutamadıklarımız

Hacı Ömer Sabancı, Orta Anadolu'da Kayseri'nin küçük bir köyünde, Akçakaya'da doğdu. 13 yaşında, babasını kaybettikten yalnızca birkaç yıl sonra, talihini denemek için köyünden ayrılan Hacı Ömer, 450 kilometrelik yolu yaya olarak katederek pamuk diyarı Adana'ya göç etti.

Adana'daki yeni hayatına pamuk işçisi olarak başlayan Hacı Ömer, kısa sürede "işçi müteahhitliği"ne başladı. Birkaç yılda yaptığı tasarruflarla pamuk ticaretine girerek, mütevazi bir iş kurdu. O dönemde yanında çalışan işçiler, Hacı Ömer'i "Ağa" diye çağırmaya başladılar.

1928 yılında Sadıka Hanım'la evlendi ve İhsan, Sakıp, Hacı, Şevket, Erol ve Özdemir adında altı erkek çocuk sahibi oldu. 1943 yılında Yağsa’ya ortak olan Hacı Ömer, 1946 yılında arkadaşları ile beraber Marsa’yı satın aldı. Yaratıcı gücü, ileri görüşlülüğü ve yılmayan gayreti sayesinde başarı zincirine birçok halkalar ekleyen Hacı Ömer önderliğinde, daha sonraki yıllarda sırasıyla Akbank, Bossa Un ve Çırçır Fabrikası, Bossa Tekstil Fabrikası, Oralitsa ve Aksigorta kuruldu. 1951 yılında Atlı Köşk’ü alan Hacı Ömer, ailesiyle birlikte İstanbul'a taşınmanın ilk adımlarını da atmış oldu.

Hacı Ömer Sabancı Vakfı tarafından yaptırılan İstanbul'daki Galatasaray Lisesi Kapalı Spor Salonu’na, Adana'daki Kültür Merkezi ve Teknik Öğrenci Yurdu’na, Ankara'daki Kız Öğrenci Yurdu’na, Kayseri ve Van'daki İlköğretim Okulları’na Hacı Ömer Sabancı adı verildi.

Genç yaşta yaşama veda eden İhsan Sabancı gençlik yıllarında manifaturacılık işleriyle uğraştı. Ailenin pamuk ticareti yaptığı yıllarda ise kütlü (çekirdekli pamuk) alımı işlemlerini yürüttü.

1953 yılında Yüksel Tarcan ile evlenen İhsan Sabancı, Güler, Nur ve Yakup adında üç çocuk sahibiydi.

Hacı Ömer Sabancı Vakfı tarafından yaptırılan, İstanbul'daki Çocuk Kreşi ve Anaokulu’na, Adana'daki Kız Meslek Lisesi’ne İhsan Sabancı adı verildi

Müteveffa Hacı Ömer Sabancı ve eşi Sadıka Sabancı tarafından her fırsatta, özellikle Ramazan ayı gibi dini önemi olan dönemlerde cömertçe yapılan yardımlar ve kişisel servetin sosyal amaçlı yatırımlarda kullanılması, aile için bir gelenek halini aldı.

1966 yılında eşini kaybeden Sadıka Sabancı hayır işlerine hız verdi. 1974 yılında Sabancı kardeşler hayır işlerini kurumlaştırmak amacıyla, Hacı Ömer Sabanci Vakfı'nı kurdu. Onlara en büyük desteği tüm varlığını vakfa bağışlayan anneleri Sadıka Sabancı verdi. Sabancı Vakfı'nın bugün eriştiği başarıda, bu koşulsuz desteğin payı büyüktür. Sadıka Sabancı bu katkılarından dolayı 1975 yılında Türkiye'de 'Yılın Annesi' seçildi.

Hacı Ömer Sabancı Vakfı tarafından yaptırılan İstanbul'daki Yıldız Üniversitesi Çocuk Kreşi’ne, Ankara'daki kütüphaneye, Adana'daki İlköğretim Okulu ve Öğrenci Yurdu’na, Artvin'deki Halıcılık Atölyesi’ne Sadıka Sabancı adı verildi.

Özdemir Sabancı, Sabancı Topluluğu'nun en büyük sanayi birimlerinden Sasa şirketini kuran ve geliştiren kişiydi. İlgi alanı olan petrokimya konusunda ürettiği başarılı projelerle, Sasa'yı dev bir kimya tesisi haline getirdi.

Otomotive olan özel ilgisi sayesinde, Temsa'da Mitsubishi Maraton otobüsleri, midibüsleri ve ticari araçlarının üretimini başlattı. Proje üretme konusunda üstün yeteneği olan Özdemir Sabancı, Japonlarla %50-%50 ortaklıkla Toyotasa ve Yazakisa fabrikalarının kuruluşunu sağladı. Özdemir Sabancı'nın büyük çabalarıyla kurulan Toyota otomobil fabrikası Türk otomotiv sanayiinde çağdaş teknolojiye geçişte ve dışa açılmada kilometre taşı oldu.

Sabancı Holding Sentetik Elyaf Otomotiv ve Plastik Grubu Başkanı olan Özdemir Sabancı'ya Sasa, Temsa, Toyotasa, Pilsa, Yazakisa, Sapeksa ve Akkardansa şirketleri bağlıydı.

1970 yılında Sevda Girişken'le evlenen Özdemir Sabancı, Demir ve Serra adında iki çocuk sahibiydi. 1996 senesinde Özdemir Sabancı aramızdan zamansız ayrıldı.

Hacı Ömer Sabancı Vakfı tarafından yaptırılan İstanbul'daki liseye ve Üsküdar Amerikan Lisesi'ndeki Spor Salonu’na, Adana'daki Çukurova Üniversitesi Kapalı Yüzme Havuzu’na, Antalya'daki Kongre ve Konser Salonu’na, İsparta'daki Hidroterapi Havuzu’na Özdemir Sabancı adı verildi.

Hacı Sabancı, iş hayatına Sabancı Grubu'na bağlı, otomobil pazarlama ve pamuk ihracatı ticareti yapan şirkette başladı.

Hacı Sabancı'ya Çukurova Üniversitesi Senato'su ve Doğu Akdeniz Üniversitesi (Kıbrıs) tarafından "Fahri Doktor" ünvanı verildi. Hacı Sabancı ayrıca Cumhurbaşkanı Demirel tarafından Üstün Hizmet Madalyası ile ödüllendirildi. Uluslararası İş ve Yönetim Derneği Hacı Sabancı'yı Ticaret alanında "Balkanlar'ın En İyi Yöneticisi" seçti.

Hacı Sabancı Çukurova Üniversitesi Vakfı Mütevelli Heyeti Üyeliği ve Adana Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanlığı görevlerinin yanı sıra; Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılığı görevini ve Holding'e bağlı şirketlerden Akçansa, Bossa, Carrefoursa, Çimsa, Danonesa, Exsa, Marsa, Sapeksa, Universal Trading ve Yünsa'nın Yönetim Kurulu Başkanlığı ile Sabancı Vakfı'nın Mütevelli Heyeti Başkanlığı görevlerini yürütmekteydi.

1959 yılında Özcan Hanım ile evlenen Hacı Sabancı, Ömer, Demet ve Mehmet adında üç çocuk sahibiydi. Hacı-Özcan Sabancı çiftinin en küçük oğlu olan Mehmet Sabancı 2004 yılında vefat etti.

Hacı Ömer Sabancı Vakfı tarafından yaptırılan; İstanbul'daki bir liseye, Ankara'daki İlköğretim Okulu ve Yüzme Havuzu’na, Adana'daki Kız Öğrenci Yurdu’na ve İçel'deki bir liseye Hacı Sabancı adı verildi.

Çok genç yaşlarda, Bossa Un Fabrikası'nda veznedarlıkla iş hayatına başladı. Sırasıyla, Çiftlik Müdürü ve Bossa Tekstil İşletmesi Müdürü oldu. Babasının 1966 yılında vefatından sonra kurulan Sabancı Holding'in Yönetim Kurulu Başkanlığı'na getirildi.

1964 yılından itibaren, 25 yıl müddetle Adana ve Kocaeli Sanayi Odaları; Türkiye Sanayi ve Ticaret Odaları Birliği Üyeliği ve Başkanlığı yaptı. 1986 yılında Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği TÜSİAD'ın Yönetim Kurulu Başkanlığı'nı üstlenen Sakıp Sabancı, 1987 - 1990 yılları arasında Yüksek İstişare Konseyi Başkanlığı'nı yaptı. Sabancı, Hacı Ömer Sabancı Vakfı'nın kurucuları arasındaydı.

Sabancı'nın "İşte Hayatım", "Para Başarının Mükafatıdır", "Gönül Galerimden", "Rusya'dan Amerika'ya, Gezdiklerim Gördüklerim", "Ücret Pazarlığı mı, Koyun Pazarlığı mı?", "Gelişen, Değişen Türkiye", "Daha Fazla İş, Daha Fazla Aş", "Doğu Anadolu Raporu", "Başarı Şimdi Aslanın Ağzında" , “Hayat Bazen Tatlıdır", "Bıraktığım Yerden Hayatım", "Herşeyin Başı Sağlık", İngilizce ve Japonca yayınlanan "This is My Life" ile İngilizce yayınlanan "Turkey: Changing and Developing" adlı on dört kitabı vardır.

Sakıp Sabancı'ya 1984'de Eskişehir Anadolu Üniversitesi, 1986'da Amerika'nın New Hampshire Universitesi, 1992'de İstanbul Yıldız Üniversitesi, 1993'te Kayseri Erciyes Üniversitesi, 1997'de İstanbul Mimar Sinan Üniversitesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Kıbrıs Girne Amerikan Üniversitesi, Edirne - Trakya Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi, 1998'de Washington Southeastern Üniversitesi (ABD), 1999'da Çukurova Üniversitesi ve 2002'de Kırıkkale Üniversitesi tarafından "Fahri Doktorluk" ünvanı verilmiştir.

Sakıp Sabancı, ayrıca 1987 yılında "Belçika Kraliyet Nişanı" ve 1992'de Japon Hükümeti tarafından verilen "Kutsal Hazine Altın ve Gümüş Yıldız Nişanı" ile, 2000 yılında ise Sabancı Üniversitesi Müzesi'ne bağışladığı ve "Altın Harfler" adı altında Türk Hat eserlerinin ve tablolarının ilk defa Louvre Müzesi'nde sergilenmesini sağlayarak Fransa'da Türk kültürünü tanıtmadaki başarılı katkılarından dolayı Fransız Hükümeti tarafından "Legion d'honneur" Şeref Nişanı ile onurlandırılmıştır.

Sakıp Sabancı'ya 1997 yılında Cumhurbaşkanı tarafından "Devlet Üstün Hizmet Madalyası"; İsviçre-Zürih'teki Avrupa Ekonomi Enstitüsü tarafından "Avrupa Kristal Dünya Ödülü" ve Hukukun Egemenliği Derneği tarafından da "Kaliteli İnsan Onur Ödülü" verilmiştir.

Sakıp Sabancı 1999 yılında New York'ta FABSIT Vakfı tarafından "Yılın İşadamı" ödülünü, Türk-Amerikan İşadamları Derneği (TABA) tarafından "Türkiye Tanıtım Ödülü"nü almıştır.

Türkiye genelinde birçok caddeye Sakıp Sabancı adı verilmiştir. Sabancı Türkiye'de Artvin, Erzurum, Kırıkkale illeri ve Torbalı beldesi, ABD'de ise New Hampshire, Houston ve Beverly Hills kentlerinin Fahri Hemşehrisi seçilmiştir.

10 Nisan 2004 tarihinde vefat eden Sakıp Sabancı; evli, 3 çocuk babası ve 1 torun sahibiydi. 

Mehmet Sabancı Tarsus Amerikan Koleji'ni bitirdikten sonra US International University Europe - Londra'da İşletme eğitimi aldı. Akbank ve Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş.'de 18 yıl çeşitli görevler alan Mehmet Sabancı, 2001 yılında Sabancı Holding'deki görevinden ayrıldı. Birkaç yıl önce hobi işi olarak başlattığı otomotiv işinin başına geçti ve F&B Grup çatısı altında işlerini devam ettirdi.

Zeynep Sabancı ile evli olan Mehmet Sabancı, Faruk ve Burak adında iki çocuk sahibiydi.

Şevket Sabancı Hacı Ömer Sabancı ve Sadıka Sabancı çiftinin dördüncü çocuğu olarak 1936 yılında Kayseri'nin Talas ilçesinin Akçakaya köyünde doğdu. Yükseköğrenimini İngiltere'deki Manchester Üniversitesi'nin tekstil mühendisliği alanında tamamladı. Tekstil şirketlerinde çeşitli üst düzey görevler aldıktan sonra, 1980 yılından itibaren Sabancı Holdingi yurt dışında temsil etti. Ayrıca holdingin tekstil alanındaki başarılarında önemli katkılarda bulundu. Hacı Ömer Sabancı Vakfı ve Sabancı Holding kurucuları arasında yer alan Şevket Sabancı, Sabancı Holding uzun yıllar yönetim kurulu başkan vekilliğini yürüttü.

2000 yılında Sabancı Holding'teki ortaklığını devam ettirmek kaydıyla hisselerini satıp oğlu Ali Sabancı ve kızı Emine Sabancı Kamışlı ile birlikte Esas Holding'i kurdu. 10 yılda 6 milyar TL ciro yapan şirket, havacılık, gıda, perakende, gayrimenkul, eğlence ve sağlık sektörlerinde faaliyet göstermektedir. Pegasus Hava Yolları'nın sahibi olan şirket, kendi alanında Southwest Airlines stratejisini Türk sivil havacılığına uygun hale getirmeye çalışarak büyüme stratejisi izlemektedir. Şevket Sabancı, 1 Ocak 2020 tarihinde Esas Holding Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini oğlu Ali Sabancı'ya devretti.